Müslüman Türk devlet ve toplum geleneginde degisik boyutlariyla Islamin yeri ve islevi konusu, belki ilk bakista Kristof Kolombun yumurtasi gibi basit görünebilir. Ama temelde bu, Türk devletlerinin ic ve dis politikalarini, toplumlarinin yapisini dogru ve gercekci olarak anlamamiz ve analiz etmemiz konusunda önemli ve karmasik rolü olan bir problemdir. Bu itibarla yüzyillara yayilan uzun soluklu bir tarih sorunsali olarak zihniyet, kullanilan araclar, uygulanan yöntemler ve elde edilen sonuclar olarak ciddi bir sekilde tartisilmayi hak ediyor.
Iste günümüz tarihcilerinden Ahmet Yasar Ocak, Selcuklular, Osmanlilar ve Islam Tespitler, Problemler, Öneriler adli kitabinda bu sorunsalin siyasal, kurumsal, toplumsal, tasavvufi ve itikadi boyutlarini, Mehdlik ve Mehdci hareketler gibi toplumsal ve mistik agirlikli halk hareketlerine yansiyan yönlerini irdeliyor. Devlet, toplum ve Islam iliskisi probleminin muhtelif yönlerini tarihsel gelisimi ve yansimalari baglaminda kendine özgü yaklasimiyla sergilemeye calisiyor.