Islam toplumlarinda Hizir oldukca yaygin, köklü ve etkili bir külttür. Öyle ki tarih boyunca cesitli kültür ve inanclarda, insanlar tarafindan bu ölcüde anilan ve kültürel uygulamalara bu kadar islemis bir kisilige cok az rastlanir. Halk inanclarinda ab-i hayattan icerek ölümsüzlük mertebesine erisen Hizir, bütün ümit ve carelerin tükendigi durumlarda yardima cagirilan ve cagirildiginda mutlaka gelecegine inanilan semavi bir kurtaricidir.
Kul sikismayinca Hizir yetismez benzeri deyisler bu inanisin bir ifadesidir. Bu kurtarici farkli kültürlerde farkli isimlerle anilir, ancak Türk inanclarinda en cok Hizir, Ilyas ya da iki karakterin özelliklerini kendinde birlestirmis sekilde Hizir-Ilyas olarak gecer. Hidrellez ve Hizir Neb gibi özel günler onun icin kutlanir; sifa, bereket ve bolluk ondan talep edilir. Peygamberlere bile lütfedilmemis ölümsüzlük mertebesine sahip olmasi, Hizirin inanislardaki kudretine dair bir ipucudur.
Ahmet Yasar Ocakin elinizdeki kitabi bize bu konuya dair en kapsamli arastirmalardan birini sunuyor. Kitapta Türk-Islam inanclarinda Hizir veya Hizir-Ilyas kültünün ilahiyat, tasavvuf, folklor ve edebiyat kaynaklarina dayanan genel bir tahlilini bulacaksiniz.
Hemi Ilyas hemi Hizir
Hemi padisah hemi vezir
Nere baksan anda hazir
Safa geldin Hizir-Ilyas